Πώς να έχεις πάντα δίκιο

 Πολύ συχνά σε συζητήσεις με άλλα άτομα μιας ομάδας προκύπτει η γνώμη σου να διαφέρει

με κάποιου άλλου. Σε έναν ιδεατό κόσμο, οι δύο πλευρές θα υποστήριζαν τις γνώμες τους με

επιχειρήματα, έως ότου ο ένας από τους δύο να συμφωνήσει με την άλλη άποψη ή να φτάσουν

όλοι σε ένα κοινό συμπέρασμα. Δυστυχώς, δε ζούμε σε έναν τέτοιο κόσμο και οι άνθρωποι

επηρεαζόμαστε από αισθήματα, όπως η υπερηφάνεια, ο εγωισμός, η επιμονή και η ταύτιση με

τις πεποιθήσεις τους. Αυτό συχνά μας αποτρέπει από το να παραδεχθούμε κάποια αλήθεια ή να

αποδεχθούμε ότι αυτό που μπορεί με πολύ ζήλο να πιστεύουμε είναι λάθος. Για αυτό, σε έναν

λόγο-αντίλογο μπροστά σε τρίτους, ο στόχος είναι όχι να πείσεις τον «αντίπαλο» ότι η άποψή

σου είναι η σωστή, αλλά το κοινό. Συχνά, ο βέλτιστος τρόπος για αυτό είναι χρησιμοποιώντας

μεθόδους που δεν συμφωνούν με μια λογική διανοητική διεργασία, όμως δίνουν την

ψευδαίσθηση της ύπαρξής της, ενώ στην πραγματικότητα είναι αντιπαραγωγικές σε έναν ορθό

διάλογο.

Για αρχή, ο καλύτερος τρόπος να αναιρέσεις μια άποψη είναι να την αποτρέψεις από το να

ακουστεί, ενώ, ταυτόχρονα, επιβάλεις τη δική σου. Φρόντισε πάντα να μιλάς πιο δυνατά από τον

«αντίπαλό» σου, η φωνή σου πρέπει να καλύπτει τη δική του. Επιπλέον, μίλα όσο ακατάπαυστα

γίνεται, με μικρές παύσεις, ώστε να μπορέσεις να σκεφτείς τα επόμενά σου επιχειρήματα και να

μη γίνει πλήρως φανερό το τέχνασμα που χρησιμοποιείς. Απώθησε συναισθήματα οργής ή

έντονης συναισθηματικής φόρτισης, πρέπει να ακούγεσαι πράος και να μιλάς με μία, σχεδόν,

ψυχρή σταθερότητα στον τόνο της φωνής σου, δείξε ότι έχεις πλήρη έλεγχο της κατάστασης. Με

αυτόν τον τρόπο κερδίζεις, επίσης, το πλεονέκτημα να κάνεις τον «αντίπαλό» σου να φαίνεται

οργισμένος, συναισθηματικός και φανατισμένος, δυσχεραίνοντας την αντίληψη των υπολοίπων

που σας παρακολουθούν για εκείνον. Φέρσου σαν να έχεις ήδη «κερδίσει», αν μιλάς με αρκετή

σιγουριά (ως και υπεροψία) για τις απόψεις σου, την εμπνέεις και σε άλλους.

Αυτές οι τακτικές, όμως, δεν έχουν από μόνες τους τη δύναμη να «κερδίσουν» τη λογομαχία,

αποτυγχάνοντας μπροστά σε έναν «αντίπαλο» με σχετική ψυχραιμία, υπομονή, και επιμονή. Για

αυτό θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσεις κάτι πολύ πιο ύπουλο και αποτελεσματικό, που

ονομάζονται «λογικές πλάνες». Οι λογικές πλάνες παίρνουν διάφορες μορφές. Μπορεί να είναι

επιθέσεις ad hominem, προσβολές στην προσωπικότητα και τον χαρακτήρα, οι οποίες

πρωτίστως υποβαθμίζουν τους ίδιους και έπειτα, μέσω μιας (υποσυνείδητης) σχέσης

διασύνδεσης, και το επιχείρημά τους. Υπάρχουν και τα επιχειρήματα-σκιάχτρα, όταν ο αντίπαλός

σου δώσει ένα αδιάψευστο επιχείρημα, κάτι το οποίο δεν μπορείς να αντικρούσεις, υπάρχει μια

διέξοδος. Πάρε το επιχείρημά του και κάνε μια αναλογία που να το πηγαίνει σε ένα εξωφρενικό

ακρότατο, ισοδυναμώντας το με το επιχείρημά του, έπειτα αποικοδόμησε με ευκολία αυτήν την

αναλογία, προσποιούμενος ότι αντέκρουσες το κανονικό επιχείρημα. Ανάλυσε οποιαδήποτε

άποψη σε δύο απόλυτα, καθιστώντας κάθε μέση λύση μη υπάρχουσα. Εάν παραδώσουν ένα

επιχείρημα τόσο αδιαμφισβήτητο, μπορείς να χρησιμοποιήσεις παραπλανητικά στοιχεία και

αντιπερισπασμούς ως τρόπους αποφυγής. Αν γίνει αρκετά επιτυχημένα, μπορείς σταδιακά να

αλλάξεις ολόκληρο το θέμα της συζήτησης προς όφελός σου. Τεράστια βοήθεια είναι η χρήση

ψευδών στατιστικών ή η μεταχείριση ορθών, με τρόπο που να επιβεβαιώνουν το επιχείρημά

σου, ώστε να του δώσουν μια αντικειμενική και, επομένως, οριστική όψη, ειδικότερα, αφού στον

ταχύ προφορικό διάλογο δεν υπάρχει χρόνος για επιβεβαίωση πηγών και διασταύρωση

στατιστικών, πριν ο διάλογος ξεχαστεί τελείως. Οι λογικές πλάνες είναι το αποτελεσματικότερο

εργαλείο, για να δώσεις την ψευδαίσθηση των ορθών επιχειρημάτων και να πειστεί το κοινό.

Εν τέλει, η ταχύτητα και η επιβλητικότητα της συμπεριφοράς σου σε συνδυασμό με την

εύστοχη χρήση λογικών πλάνων είναι αρκετά, για να ασπαστεί το κοινό της λογομαχίας τις

απόψεις, ακόμη και ενάντια σε έναν ενημερωμένο και ψύχραιμο «αντίπαλο», που παραμένει

αποκλειστικά στην ορθή χρήση επιχειρημάτων και δεν αξιοποιεί καμία από τις παραπάνω

μεθόδους.

Αμοιρίδης Παναγιώτης